Jacques Audiard is een gepassioneerd scenarioschrijver, een bevlogen cineast en een uitstekende regisseur van acteurs. Hij geldt als een van de belangrijkste filmmakers van de hedendaagse Franse cinema. Al bijna dertig jaar bouwt Audiard aan een indrukwekkende filmografie, rijk aan cinematografische invloeden. Zijn films zijn altijd gericht op de personages en hun psychologie.
Van film tot film ontwikkelt hij donkere, complexe en genuanceerde verhalen. Audiard verkent de grote thema's van het mens-zijn en hij doet dat door gebruik te maken van de kenmerken van de genrefilm. Het genre, zegt hij, is een "narratieve en formele gereedschapskist", een esthetische basis die direct herkenbaar is voor het publiek en van waaruit de filmmaker nieuwe ideeën kan ontwikkelen.
ZOON VAN
Jacques Audiard werd geboren in 1952 en is de zoon van de beroemde scenarist, schrijver en regisseur Michel Audiard. Michel liet zijn zoon kennis maken met de literaire cultuur en de noir-fictie van de jaren 50, waardoor Jacques een "grote honger kreeg naar de esthetiek van de noir en die van de Amerikaanse cinema". Als tiener profiteerde hij van zijn uitstapjes naar Parijs om de bioscoop te bezoeken.
Jacques Audiard is sterk beïnvloed door de stomme film, en dus ook door zwart-wit cinematografie. Om te oefenen vermaakte hij zich met het draaien van nieuwe versies van DIE NIBELUNGEN (Fritz Lang 1924) en DER LETZTE MANN (F.W. Murnau 1924). Hij speelde met de sluitertijd en de beeldsnelheid en legde daarmee de basis voor zijn gestileerde mise-en-scène.
CARRIÈRE
Jacques Audiard maakte zijn studie letterkunde niet af en ging zich bezighouden met filmmontage. Hij begon zijn carrière in de filmwereld als assistent-editor bij LE LOCATAIRE (Roman Polanski 1976) en JUDITH THERPAUVE (Patrice Chéreau 1978). Audiard ging ook filmscenario’s schrijven. Zo schreef hij LE PROFESSIONNEL (Georges Lautner 1981, met Jean-Paul Belmondo) en FREQUENCE MEURTRE (Elisabeth Rappeneau 1988, met Catherine Deneuve). Daarna regisseerde hij zijn eerste speelfilm: REGARDE LES HOMMES TOMBER (1994). Met LES OLYMPIADES leverde hij in 2021 zijn negende speelfilm af.
Behalve bioscoopfilms heeft Audiard ook muziekvideo’s geregisseerd voor de Franse rockscene (onder andere voor Noir Désir, Louise Attaque en Alain Bashung). In 2019 maakte hij voor televisie een paar afleveringen van ‘Bureau des Légendes’, waarmee hij andere toonaangevende regisseurs als David Lynch, David Fincher en Jane Campion volgde van het grote naar het kleine scherm.
FILMOGRAFIE
Voor zijn eerste speelfilm, REGARDE LES HOMMES TOMBER nam Audiard meteen een mythisch genre van de Amerikaanse cinema onder handen: de road movie. De omzwervingen van twee verfoeilijke oplichters, gespeeld door de jonge Mathieu Kassovitz en veteraan Jean-Louis Trintignant, werden goed ontvangen: na de selectie voor het Filmfestival van Cannes wint de film drie César, waaronder die voor beste debuutfilm.
Twee jaar later maakte Audiard zijn volgende speelfilm, opnieuw met Mathieu Kassovitz. UN HEROS TRES DISCRET (1996) is een smaakvol portret van een bedrieger tijdens de bezetting. De film is een fascinerende reflectie over manipulatie (van de werkelijkheid, van anderen...), wint de scenarioprijs in Cannes en krijgt zes Césarnominaties.
Na een paar jaar aan scenario's te hebben gewerkt, brengt Audiard in 2001 SUR MES LEVRES uit, een thriller over de onverwachte en dubbelzinnige romance tussen een slechthorende secretaresse in een makelaarskantoor en een ex-gevangene (Vincent Cassel). Emmanuelle Devos won de César voor Beste Actrice en Audiard won de César voor Beste Scenario.
Voor zijn vierde film bleef Audiard binnen het thrillergenre met de remake van James Tobacks film noir FINGERS (1978, met Harvey Keitel). In DE BATTRE MON COEUR S’EST ARRETE (2005) volgt hij de moeizame vader-zoonrelatie van een aspirant-pianist (Romain Duris) en zijn vader (Niels Arestrup) die hem voor zijn schimmige onroerend goed handel wil behouden. De film was een groot succes, zowel bij publiek als kritiek, en verzilverde acht van de tien Césarnominaties, waaronder die voor Beste Film en Beste Regisseur.
Als ik acteurs vraag zichzelf bloot te geven, zich bijna naakt te laten zien, dan moet ik ook mezelf blootgeven, mezelf tonen. Dat creëert opwinding.
Met UN PROPHETE leverde Audiard in 2009 een meesterwerk af. Audiard liet zich inspireren door de 'gevangenisfilm' en volgt het leven van een jonge gevangene (Tahar Rahim). Gedurende zijn verblijf in de gevangenis groeit hij uit tot een ware misdaadbaas. De film mistte nipt de Gouden Palm (die werd gewonnen door Michael Haneke en DAS WEISSE BAND) maar won wel de Grote Prijs van de Jury in Cannes. Bij de César-uitreiking brak Audiard zijn eigen record met 9 prijzen - waaronder twee voor Tahar Rahim (Beste Mannelijke Belofte én Beste Acteur, een absurditeit die de Académie des César ertoe aanzette haar regels te veranderen). UN PROPHETE wert ook genomineerd voor de Oscar voor Beste Buitenlandse Film.
Voor zijn volgende film liet Audiard zich inspireren door een reeks korte verhalen van Craig Davidson. DE ROUILLE ET D’OS (2012) is een sociaal melodrama over twee "door het leven gebroken mensen" (Matthias Schoenaerts en Marion Cotillard) die tot elkaar komen, elkaar steunen en van elkaar gaan houden. Ondanks een warm onthaal in Cannes, mistte de film opnieuw de Gouden Palm (Michael Haneke won hem opnieuw, deze keer voor AMOUR).
In 2015 kwam Jacques Audiard terug met DHEEPAN. Het hoofdpersonage van deze film is een Tamil-vluchteling uit Sri Lanka. Op de vlucht voor de burgeroorlog probeert hij in Parijs een nieuw leven op te bouwen. Hij vindt een baan als conciërge in een voorstad, maar het geweld van de buitenwijken zorgt ervoor dat de geesten uit het verleden terugkomen. Dit sociale drama verandert geleidelijk in een stedelijke western waarmee Audiard het genre van de vigilantefilm verkende.
Met DHEEPAN won Jacques Audiard eindelijk de Gouden Palm in Cannes. Bij het in ontvangst nemen van de prijs bedankte de regisseur, met veel gevoel voor humor, Michael Haneke omdat die dat jaar geen film in competitie had...
In 2018 waagde Audiard zich aan de 'echte' western met THE SISTERS BROTHERS, zijn eerste Engelstalige film. De film is gebaseerd op de gelijknamige roman van Patrick deWitt. John C. Reilly en Joaquin Phoenix spelen twee goudzoekende cowboys en huurmoordenaars die geleidelijk aan hun idealen moeten bijstellen. Het resultaat is een menselijke western, ver weg van de clichés die inherent zijn aan het genre. Audiard won met de film opnieuw enkele mooie prijzen: De Zilveren Leeuw voor Beste Regisseur in Venetië, en de César voor Beste Regisseur (zijn derde).
“Millennials met een diploma en levenservaring die geen definitieve keuzes willen maken, fascineren me omdat ik op die leeftijd sterk geëngageerd was.” (Audiard tegen Ivo De Kock in De Filmkrant)
Voor LES OLYMPIADES (2021) koost Jacques Audiard opnieuw voor een literaire bewerking. Hij baseerde de film op drie verhalen uit de strip ‘The Intruders’ van de Amerikaan Adrian Tomine. LES OLYMPIADES werd mede geschreven door Céline Sciamma (zie Directors Collection). Zij hielt Audiard om nieuwe wegen in te slaan, zowel thematisch (de nieuwe affectieve codes in onze gedigitaliseerde samenleving) als esthetisch (prachtige zwart-wit cinematografie). De titel verwijst naar een wijk in het 13e arrondissement van Parijs, waar we drie jonge vrouwen en een man ontmoeten. Ze staan midden in het leven als vrienden, soms geliefden, maar vaak als allebei.
“Ik wilde al lang een film maken over het moderne amoureuze discours.” (Audiard tegen Ivo De Kock in De Filmkrant)
Parijs, 13de arrondissement, wijk van Les Olympiades. Emilie zoekt een huisgenoot en ontmoet Camille. Hij voelt zich aangetrokken tot Nora, die dan weer het pad kruist van Amber. Drie jonge vrouwen en een man. Het zijn vrienden, soms geliefden, vaak beiden.
De 19-jarige analfabeet Malik El Djebena is veroordeeld tot zes jaar in de gevangenis. Hij arriveert helemaal alleen bij de gevangenis en hij oogt jonger en fragieler dan zijn medegevangenen. Wanneer hij in het nauw gedreven wordt door de leider van de Corsicaanse bende die de gevangenis beheerst, krijgt hij een aantal 'opdrachten' die hij moet uitvoeren. Hierdoor wordt hij sterker en wint hij ook het vertrouwen van de bendeleider. Maar Malik is dapper en een snelle leerling en heeft de moed om in het geheim zijn eigen plannen te ontwikkelen...
Alles wijst erop dat de 28-jarige Tom in de voetsporen van zijn vader zal treden in de meedogenloze wereld van de immobiliën. Maar een toevallige ontmoeting brengt hem op andere gedachten. Misschien kan hij zijn droom vervullen en een talentvol pianist worden, zoals zijn moeder. Zonder de immobiliën op te geven, probeert Tom zich voor te bereiden voor een auditie.
Simon Hirsch, een vertegenwoordiger van middelbare leeftijd, is op het spoor van enkele mannen die een agent, een vriend van Simon, hebben vermoord. De moordenaars blijken een gokverslaafde en een jongere man met mentale problemen te zijn. De gebeurtenissen die tot de moord hebben geleid blijken verweven te zijn met Hirsch's obsessieve zoektocht naar de moordenaars.